کد مطلب:330715 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:425
آداب ازدواج و احکام خانواده
ازدواج یك مسئولیت است و انسان باید مسئولیت خویش را به بهترین وجه انجام دهد.
امام صادق علیه السلام فرمودند: هنگامی كه یوسف صدیق علیه السلام برادرش ، بنیامین را دیدار كرد، پرسید: ای برادر، چگونه توانستی پس از من با زنی ازدواج كنی ؟! بنیامین جواب داد: پدرم به من دستور داد و گفت كه اگر می توانم نسلی داشته باشم كه زمین را با تسبیح الهی زنده كند، چنان نمایم .
همین مفهوم در روایتی از پیامبر صل الله علیه و آله نیز رسیده است : چه چیز مؤ من را باز می دارد از این كه خانواده ای بگیرد تا خداوند نسلی را روزی او كند كه زمین را با لا اله الا اللّه سنگین سازد؟.
به همین دلیل عزب (مجرد بودن ) مكروه است . در حدیثی از پیامبر صل الله علیه و آله آمده است : پست ترین مردگان شما عزب ها هستند.
عده ای از ترس فقر ازدواج را به ازدواج می اندازند. این عده نمی دانند كه ترسشان از فقر، خود، سوءظنی به خدا است . چرا كه در آیه كریمه آمده است :
وانكحوا الاایامی منكم و الصالحین من عبادكم و امامكم ان یكونوا فقرا یعنهم اللّه من فضله و اللّه واسع علیم (48) مردان و زنان بی همسر را همسر دهید و همچنین اگر غلامان و كنیزان صالح و درستكاری فقیر و تنگدست باشند، خداوند آنها را با فضل خود بی نیاز می سازد و خداوند گشایش دهنده و آگاه است .
بنا براین اگر ترس از فقر مانع ازدواج شود، در واقع بدگمانی نسبت به شان خداوند خواهد بود. (49)
آداب انتخاب همسر
1. دینداری مهم ترین ویژگی همسر است . امام صادق علیه السلام می فرمایند: هر گاه مردی به سبب جمال یا مال زنی با او ازدواج كند به همان واگذار می شود و هر گاه به خاطر دینش با او ازدواج كرد، خداوند مال و جمال را نیز به او عطا كند. (50)
2. اسلام ازدواج با فامیل را تشویق می كند. امام زین العابدین علیه السلام می فرمایند: كسی كه برای خدا وصله رحم ازدواج كند، خداوند تاج فرشتگان را بر سر او می نهد. (51)
3. اسلام همواره تشویق می كند كه مرد با زنی ازدواج كند كه توانایی بچه دار شدن را داشته باشد، نه زنی كه نازا باشد، ولو آن كه آن زن ، زیبا و خوش سیما باشد.
امام محمد باقر علیه السلام می فرمایند: بدانید كه زن سیاه اگر زایا باشد نزد من محبوب تر از زن زیبای نازا است .(52) البته اسلام از جنبه زیبایی نیز غافل نیست و دستور می دهد كه مرد مسلمان با زن زیبایی ازدواج كند كه مؤ من باشد و فرزند بسیار آورد. (53)
4. خردمندی از دیانت است . لذا از نظر شرع مكروه است كه انسان زن نادان و احمقی را به همسری بگیرد. امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند: از ازدواج با زن احمق بپرهیزید. زیرا همراهی با او موجب بلا و فرزندش موجب تباهی است .(54)
مستحبات و مكروهات مراسم ازدواج و زفاف
1. خواندن خطبه پیش از عقد مستحب است و بهتر است شامل حمد و ثنای خداوند و توصیه به تقوا باشد. شایسته است هر آنچه را زن و شوهر و حضار نیاز دارند، مانند اصول دین و محاسن اخلاق و آداب در خطبه یادآوری شود.(55)
2. در حدیثی از امام صادق علیه السلام منقول است كه هر گاه كسی اراده خواستگاری كرد، دو ركعت نماز بگزارد و حمد اللهی بگوید و دعای وارده برای طلب ازدواج و همسر نیكو را بخواند.(56)
3. در حدیثی معتبر آمده است كه مستحب است ازدواج در شب واقع شود.(57)
4. در حدیثی آمده است كه خوب است عقد در ماه شوال خوانده شود.(58)
5. خوب است هنگام عقد، قمر در عقرب نباشد. چرا كه اگر چنین باشد، زن و مرد عاقبت نیكو نبینند.(59)
6. از امیرالمؤ منین علیه السلام منقول است كه روز جمعه برای خواستگاری و نكاح خوب است . (60)
7. مستحب است كه در موقع ازدواج گواهانی را بر آن گرفت تا نسب و ارث ثابت گردد.(61)
8. مستحب است در ازدواج (آن هم به دور از زیاده روی و ریا) ولیمه داده شود و باید از این طعام به فقرا نیز داده شود و تنها به توانگران و شخصیت ها محدود نشود. از پیامبر صل الله علیه و آله روایت شده است كه فرمودند: اطعام هنگام ازدواج از سنتهای پیامبران است . همچنین فرمودند: ولیمه در روز نخست ، حق است ، در روز دوم نیكی و افزون بر آن ریا و شهرت طلبی است .
9. مستحب است كه دادن ولیمه در روز و ازدواج در شب باشد.
10. اسلام خوش نمی دارد ساعات گرمی برای زفاف برگزیده شود.
11. ازدواج هنگام محاق ماه (روزهای پایانی ماه های قمری ) نیكو نیست . امام حسن عسگری علیه السلام می فرماید: كسی كه هنگام محاق ماه ازدواج كند باید تسلیم سقط جنین شود.
12. مستحب است كه مرد هنگام آمیزش و دخول ، وضو داشته باشد و دعاهای وارده را بخواند.
13. هنگام نزدیكی شایسته نیست كه زن را به شتاب اندازد و تا وقتی كه نیاز زن برآورده نشده ، نباید او را رها سازد.
14. مستحب است اگر مردی با دیدن زنی دیگر غریزه اش به هیجان آمد، سراغ همسر خویش برود و از او كام بگیرد. امام علی علیه السلام فرمودند: هر گاه از شما زنی را دید كه از او خوشش آمد، از زن خود كام گیرد. زیرا زن او همان دارد كه آن زن دارد. پس نباید در قلبش برای شیطان راهی قرار دهد كه نگاه او را از زنش متوجه آن دیگری كند.
پیامبر صل الله علیه و آله می فرمایند: ای علی ! با شهوت زن دیگری با همسرت نزدیكی مكن . زیرا در این صورت من بیم دارم كه اگر نطفه فرزندی منعقد گردد، كودك شما نامرد و بی عقل باشد.(62)
15. برخی از فقها هنگام میل و رغبت زن ، آمیزش با او را مستحب می دانند و حدیث پیامبر صل الله علیه و آله را می آورند كه به مردی فرمود: آیا با روزه وارد صبح شدی ؟ عرض كرد: خیر. فرمود: پس تهیدستی را اطعام كردی ؟ عرض كرد: خیر. پیامبر صل الله علیه و آله فرمودند: پس نزد همسرت برو و با او آمیزش كن كه آن برای تو به منزله صدقه است .
16. نگاه كردن به شرمگاه همسر در هنگام آمیزش كراهت دارد.
17. سخن گفتن در حال آمیزش كراهت دارد. چرا كه برای فرزند، لالی را در پی دارد.
18. نگاه كردن به فرج زن در هنگام آمیزش مكروه است . زیرا برای فرزند، كوری به بار می آورد.
19. آمیزش در زیر آسمان نیز مكروه است .
20. مستحب است كه هر یك از زن و شوهر پس از جماع برای پاك كردن خود از دستمالی جداگانه استفاده كنند و یك دستمال به كار نبندند. پیامبر اسلام صل الله علیه و آله به حضرت علی علیه السلام می فرمایند: با همسرت نزدیكی مكن مگر آن كه تو دستمالی داشته باشی و او دستمالی و خود را با یك دستمال تمیز نكنید تا مبادا شهوت روی شهوت قرار نگیرد كه این كار دشمنی میان شما را در پی دارد.
21. به هنگام حصر- یعنی نیازی كه انسان را به شتاب اندازد - جماع كراهت دارد. امام صادق علیه السلام فرمودند: انسانی كه خضاب كرده جماع نمی كند. راوی عرض كرد: فدایت گردم ! چرا انسان خضاب كرده جماع نمی كند؟ فرمودند: زیرا در حصر است .
22. بلافاصله بعد از خوردن غذا و با شكم پر نباید همبستر شد. امام صادق علیه السلام فرمودند: سه چیز بدن را ویران می كند و چه بسا آدمی را بكشد: با شكم پر به حمام رفتن ، با شكم پر با همسر آمیزش كردن و ازدواج با پیرزنان .(63)
23. از امام باقر علیه السلام پرسیدند: آیا زمانی وجود دارد كه جماع حلال در آن مكروه باشد؟ حضرت علیه السلام فرمودند: آری ، بین طلوع فجر و طلوع آفتاب ، از غروب آفتاب تا غروب شفق (سرخی آسمان )، در شب و روز خسوف و كسوف (ماه گرفتگی و خورشید گرفتگی )، در شب یا روزی كه باد سیاه یا سرخ یا زرد بوزد و هنگامی كه زمین لرزه پیش آید، جماع حلال مكروه است .
24. پیامبر صل الله علیه و آله از این كه در شب اول ماه های قمری همبستری كنند، نهی می فرماید و به علی علیه السلام می فرمایند: ای علی ! در شب اول ماه ، شب نیمه ماه و شب آخر ماه همبستری مكن ! زیرا هر كس چنین كند، بیم آن می رود كه فرزندش كودن گردد.
25. از نظر اسلام كراهت دارد كه مرد بلافاصله بعد از بازگشت از سفر، شبانگاه بر خانواده اش وارد شود. پس بهتر است تا صبح شكیبایی كند.
26. كراهت دارد كه مرد شب مسافرت كه غالبا با اضطراب همراه است و احتمال ضعف می رود با همسرش همبستر شود. پیامبر صل الله علیه و آله فرمودند: ای علی هنگامی كه برای سفرهای كوتاه به مدت سه شبانه روز از خانه خارج می شوی با همسرت درنیامیز كه اگر فرزندی از شما پدید آید، یار ستمگر خواهد شد.
27. اسلام دستور می دهد كه همبستر شدن در پنهان صورت پذیرد، نه در حضور هوو یا فرزندی كه صدای آنها را می شنود و اندامشان را می بیند.
از امام صادق علیه السلام روایت شده است كه فرمودند: پیامبر صل الله علیه و آله فرموده است : سوگند به خدایی كه جان من در ید قدرت اوست ، اگر مردی با زنش درآمیزد در حالی كه كودكی بیدار آن دو را می بیند و صدایشان را می شنود و صدای نفسهای زن و شوهر به گوش او می رسد، این كودك روی رستگاری نخواهد دید؛ پس اگر پسر باشد، زناكار خواهد شد، و اگر دختر شد، زانیه خواهد شد. این حدیث می افزاید: هر گاه علی بن الحسین علیه السلام آهنگ همبستر شدن داشت ، در را می بست و پرده ها را می انداخت و خدمتگزاران را بیرون می كرد.
28. جماع كردن روی بام ساختمان یا در برابر خورشید یا زیر درختان میوه دار مكروه است .
29. همبستر شدن رو به قبله یا پشت به قبله ، و در حال برهنگی كامل و در كشتی یا بر سر راه كراهت دارد.
30. جماع كردن در حالت ایستاده نیز مكروه است . زیرا در احادیث آمده است كه این عمل ، كار دراز گوشهاست .
31. جماع كردن پس از احتلام (جنب شدن ) نیز مكروه است . از احادیث استفاده می شود كه این كار باعث پدید آمدن فرزند دیوانه می شود.
32. اسلام دستور می دهد كه هنگام مباشرت و جماع به خدا توجه شود و از شر شیطان به او پناه برده شود.
33. اسلام توصیه می كند كه پیش از مباشرت با زن حامله ، وضو گرفته شود.
34. اسلام از این كه مرد برای مدتی با همسرش آمیزش جنسی نداشته باشد، نهی كرده است . چه بسا این كار موجب فساد و تباهی زن گردد.
35. نزدیكی كردن از پشت زنان كراهت دارد.(64)
36. جماع كردن در شب اول ماه رمضان مستحب است .
37. جماع كردن در شب عید فطر كراهت دارد كه اگر فرزندی بوجود آید، شری بسیار از او ظاهر شود.
38. جماع كردن در شب عید قربان كراهت دارد كه اگر فرزندی بوجود آید، شش انگشت یا چهار انگشت در دست خواهد داشت .
39. جماع كردن در بین اذان و اقامه مكروه است كه اگر فرزندی بوجود آید، در ریختن خون جری خواهد شد.
40. جماع كردن در شب مكروه است كه اگر فرزندی حاصل شود، شوم باشد و در رویش نشان سیاهی پدید آید.
41. آمیزش در شب دوشنبه مستحب است ، چرا كه اگر فرزندی پدید آید، حافظ قرآن و راضی به قسمت خدا باشد.
42. نزدیكی نمودن در شب سه شنبه استحباب دارد. زیرا اگر فرزندی حاصل شود، دهانش خوشبو، دلش رحیم ، دستش جوانمرد و زبانش از غیبت و بهتان پاك باشد.
43. آمیزش و نزدیكی در شب پنج شنبه مستحب است و اگر فرزندی حاصل شود، حاكمی از حكام شریعت یا عالمی از علما باشد و اگر در روز پنج شنبه ، وقتی كه آفتاب در میان آسمان باشد نزدیكی شود و فرزندی پدید آید، شیطان نزدیك او نشود تا پیر شود و خداوند سلامتی در دنیا و دین را به او روزی می كند.
44. مجامعت در شب جمعه مستحب است و اگر فرزندی حاصل شود، خطیب و سخنگو گردد و اگر در روز جمعه بعد از عصر جماع شود و فرزندی به وجود آید از دانایان مشهور شود.
45. جماع كردن در ساعات اول شب كراهت دارد. زیرا اگر اگر فرزندی به وجود آید، بیم آن است كه ساحر شود و دنیا را بر آخرت ترجیح دهد.
46. در حدیثی از امیرالمؤ منین علیه السلام منقول است كه هر گاه كسی را دردی در بدن به هم رسد یا حرارت بر مزاجش غالب شود، پس با زن خود جماع كند تا ساكن شود.
47. جماع كردن در حالی كه انگشتری همراه مرد یا زن باشد كه نام خدا بر آن نقش كرده باشند، كراهت دارد.(65)
48. جماع كردن در سفر در صورتی كه آب غسل نداشته باشند، مكروه است .(66) لازم به ذكر است كه اسلام در دوران بارداری مراقبتهای زیادی را را برای مادر چه از نظر معنوی ، چه بهداشتی و چه تغذیه سفارش كرده است ؛ همچنین اسلام سفارشاتی از نظر معنوی و تغذیه پدر، جهت پدر شدن دارد.
آداب و سنن ولادت
1. از سنتها و آداب اسلام پیرامون نوزاد، گفتن اذان و اقامه در دو گوش اوست . پیامبر صل الله علیه و آله می فرمایند: كسی كه خداوند به او فرزندی داد، باید در گوش راستش اذان و در گوش چپ او اقامه گوید كه این كار او را از شیطان رجیم محفوظ می دارد.
2. مستحب است كه پیش از اذان و اقامه كام كودك را با خرما بگیرند؛ چنان كه پیامبر صل الله علیه و آله با حسن و حسین علیهماالسلام چنین كرد.
3. عقیقه كردن نوزاد بعد از تولد مستحب است ؛ یعنی این كه گوسفند، گاو یا شتری را قربانی نمایند و پس از ذبح ، آنچه خواستند با آن انجام دهند.
4. از امام صادق علیه السلام نقل است كه مكروه است پدر و مادر نوزاد از گوشت عقیقه بخورند.
5. اسلام دستور می دهد كه پسر را در روز هفتم ولادت ختنه كنند و فرزندی هم كه ختنه شده به دنیا آمده باشد را مستحب است كه تیغ از موضع ختنه بگذرانند.
6. مستحب است هنگام ختنه و عقیقه دعای وارده خوانده شود.(67)
7. رسول خدا صل الله علیه و آله فرمودند: اول چیزی كه زن زائیده باید بخورد رطب است ؛ چنان كه حق تعالی به حضرت مریم بعد از زائیدن حضرت عیسی علیه السلام فرمود كه رطب بخورد. این كار باعث می شود فرزند او بردبار شود.(68)
8. مكروه است كه نوزاد را در ابتدای ولادت در جامه زرد بپیچند و سنت آن است كه او را در جامه سفید بپیچند.
9. مستحب است كه در روز هفتم ، سر نوزاد را بتراشند و موی سرش را با نقره یا طلا بكشند و آن نقره و طلا را صدقه بدهند.
10. مستحب است عقیقه پسر، نر و عقیقه دختر، ماده باشد.
11. مستحب است كه اگر نوزاد دختر است ، در روز هفتم گوش (نرمه گوش ) او را سوراخ نمایند.(69)
12. مستحب است كه بعد از ولادت به شرط ایمنی از ضرر، نوزاد را بشویند.(70)
آداب نام گذاری فرزند
1. دین اسلام می گوید كه كودك را پیش از تولد - حتی اگر سقط شود - نامگذاری كنند. امیرالمؤ منین علیه السلام می فرمایند: پیش از آنكه فرزندتان به دنیا آید او را نام گذاری كنید. اگر نمی دانید كه دختر است یا پسر، او را به نام هایی بنامید كه هم برای پسر است و هم برای دختر. فرزند سقط شده وقتی در روز قیامت پدرش را دیدار كند به او می گوید: تو بر من نامی ننهادی ، در حالی كه پیامبر صل الله علیه و آله محسن را پیش از تولد نام نهاد.(71)
2. مستحب است كه نام ، نیكو باشد و این نخستین احسان از سوی پدر بر فرزند است . امام باقر علیه السلام می فرمایند: راست ترین اسم ها آن است كه با عبودیت همراه باشد و بهترین اسامی از آن پیامبران است ؛ پس اسم هایی مثل عبدالرحمن ، عبدالكریم ، عبداللّه و... راست ترین اسامی و محمد، ابراهیم ، نوح ، عیسی و موسی بهترین نام ها هستند. پیامبر صل الله علیه و آله می فرمایند: خاندانی نیست كه در میان آنها نام پیامبری باشد، مگر آنكه خداوند عز و جل فرشته ای را برای آنها گماشته كه بام و شام ، آنها را تقدیس می كند.
3. مستحب است فرزند پسر - بر پایه سنت امامان - تا هفت روز (محمد) نامیده شود و سپس اگر خواستند، می توانند هر نامی را كه دوست دارند بر او بگذارند. پیامبر صل الله علیه و آله در حدیث شریفی می فرمایند: خداوند به هر كس سه پسر بدهد و نام یكی از آن سه را محمد نگذارد با من بی مهری كرده است . در حدیثی از ابوالحسن علیه السلام رسیده است : فقر به خانه ای وارد نمی شود كه در آن نام محمد، علی ، حسن ، حسین ، جعفر، طالب و یا عبداللّه باشد و این چنین است كه اگر در میان زنان نام فاطمه یافت شود.(72)
4. بر پایه روایت منقول از امام صادق علیه السلام ، اسلام خوش نمی دارد كسی با نام غیر حقیقی همچون حكم ، حكیم ، خالد و مالك نامیده شود.(73)
آداب شیردهی و تربیت فرزند
1. از امام صادق علیه السلام نقل است كه فرمودند: مدت شیرخوارگی بیست و یك ماه است و كمتر از آن ستم بر كودك است .(74)
2. امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند: بنگرید چه كسی به كودكانتان شیر می دهد كه كودك با آثار روانی همان شیر به جوانی می رسد.
3. پیامبر اكرم صل الله علیه و آله می فرمایند: نگذارید زن احمق یا زنی كه چشم او ضعیف است به فرزندانتان شیر دهد كه شیر اثر وضعی دارد.(75)
4. امام باقر علیه السلام می فرمایند: به كودكانتان از شیر زن زیبا و خوشرو بخورانید، نه شیر زن زشت رو را كه شیر، اثر وضعی دارد.(76)
5. برای شیر دادن بچه بهتر از هر كس مادر اوست و سزاوار است كه مادر برای شیر دادن از شوهر خود مزد نگیرد؛ خوب است كه شوهر مزد بدهد.(77)
6. مستحب است دایه ای كه برای طفل می گیرند، دوازده امامی ، دارای عقل و عفت و صورت نیكو باشد.(78)
7. مكروه است دایه ای بگیرند كه بچه ای كه دارد از زنا به دنیا آمده باشد.(79)
8. مستحب است از زن ها جلوگیری كنند تا هر بچه ای را شیر ندهند. زیرا ممكن است فراموش شود كه به چه كسانی شیر داده اند و بعدا دو نفر محرم با یكدیگر ازدواج نمایند.(80)
9. مستحب است پدر و مادر درباره از شیر گرفتن فرزند با یكدیگر مشورت و رایزنی كنند.(81)
10. اسلام به والدین توصیه می كند كه گریه كودكانشان را تحمل كنند و آنها را از آن كه به خاطر گریه ، كودكان خود را بزنند، منع می كند. پیامبر اسلام صل الله علیه و آله در روایتی فرمودند: به خاطر گریه ، كودكان خود را نزنید. گریه آنها در طول چهار ماه ، شهادت به یگانگی اللّه است و در چهار ماه دیگر درود بر پیامبر صل الله علیه و آله و خاندان او و در چهار ماه بعد دعا برای پدر و مادرشان می باشد.(82)
11. سنت پیامبر صل الله علیه و آله شیر دادن به كودك را تشویق می كند. پیامبر صل الله علیه و آله در حدیث شریفی پیرامون اجر زن شیرده فرمودند: هر گاه زنی كودكی را شیر دهد، هر مكیدن كودك برابر است با آزاد كردن فرزندی از فرزندان اسماعیل و هر گاه از شیر دادن او فارغ شد، فرشته ای بزرگوار به پهلوی او می زند و می گوید: كار را از سر گیر كه خداوند تو را بخشیده است .(83)
12. امام صادق علیه السلام به زن شیرده توصیه می كنند كه از دو پستان به نوزاد شیر دهد. چرا كه شیر یكی از پستان ها به منزله خوراك (طعام ) و دیگری به منزله آب برای كودك است . (84)
اسلام در مورد تربیت كودكان سفارشاتی دارد كه عبارتند از:
1. اسلام ، خیر خوبی را برای فرزندان توصیه می كند و دستور می دهد كه آنها را دوست بدارند و به وعده هایی كه به آنها می دهند، وفا كنند. چرا كه در حدیثی از پیامبر صل الله علیه و آله آمده است كه كودكان گمان می كنند كه شما روزی آنها را می دهید.(85)
2. اسلام توصیه می كند كه فرزندان خود را ببوسید. مردی نزد پیامبر صل الله علیه و آله آمد و عرض كرد: من هرگز فرزندم را نبوسیده ام . وقتی رفت پیامبر صل الله علیه و آله فرمودند: این مرد نزد من از اهالی دوزخ است . در حدیثی دیگر از پیامبر صل الله علیه و آله نقل شده است : هر كس فرزند خود را ببوسد، خداوند حسنه ای برای او می نویسد.(86)
3. اسلام توصیه كرده است كه میان كودكان برابری و عدم تمایز برقرار كنید. پیامبر صل الله علیه و آله مردی را دید كه یكی از دو پسرش را می بوسد و دیگری را رها می كند. پس به فرمودند: آیا میان آن دو برابری برقرار نمی كنی ؟!(87)
4. پیامبر صل الله علیه و آله درباره ادای حقوق كودكان الگوی جهانیان است . در روایتی آمده است كه رسول خدا صل الله علیه و آله نماز ظهر را با مردم گذارد و دو ركعت پایانی را سبك برگزار كرد. وقتی پیامبر از نماز فارغ شد، مردم گفتند: آیا در نماز چیزی پیش آمد؟ فرمودند: چه چیزی ؟ گفتند: دو ركعت پایانی نماز را سبك برگزار كردید! پیامبر صل الله علیه و آله فرمود: آیا گریه كودك را نشنیدید؟.(88)
5. اسلام برای تربیت ، سه مرحله مقرر كرده است و هر مرحله هفت سال است . امام صادق علیه السلام می فرمایند: بچه هفت سال بازی می كند، هفت سال علم و قرآن می آموزد و هفت سال حلال و حرام را می آموزد. همچنین می فرمایند: بگذار فرزندت به شش سالگی برسد و سپس هفت سال او را نزد خود نگهدار و چنان كه می خواهی او را ادب كن . پس اگر پذیرفت و شایستگی یافت ، چه بهتر، وگرنه او را رها كن .(89)
6. در روایتی آمده است كه اگر پسران شش ساله شدند، می باید با یكدیگر در یك لحاف نخوابند. همچنین در روایت دیگر وارد شده است كه پسران و دختران كه ده ساله شوند، رختخواب ایشان را باید جدا كنند.(90)
7. حضرت صادق علیه السلام فرمودند: به فرزندان خود به زودی احادیث را یاد بدهید كه مخالفان ایشان را گمراه نكنند.(91)
8. رسول خدا صل الله علیه و آله فرمودند: حق فرزند پسر بر پدر آن است كه نام نیك برایش تعیین كند و به او قرآن بیاموزد؛ او را ختنه كند و به شنا یاد دهد و اگر فرزندش دختر است ، نام نیك برایش تعیین كند و به او سوره نور را یاد دهد؛ سوره یوسف نیاموزد و او را در بالاخانه ها جا ندهد و او را زود به خانه شوهر فرستد. پس حضرت فرمودند: هر كه فرزند خود را فاطمه نامید، او را دشنام ندهد، نفرین نكند و كتك نزند.(92)
9. در حدیثی از حضرت امیرالمومنین علیه السلام آمده است : چربی و كثافت دست و صورت اطفال را در هر شب ، پیش از خواب بشویید كه شیطان می آید و ایشان را بو می كند و آنها در خواب می ترسند و ملائكه نویسندگان اعمال ، متاءذی (اذیت ) می شوند.(93)
10. از مسائلی كه پدر و مادر باید در تربیت فرزندان دقت و رعایت كنند، یاد دادن ادب ، نظافت و بهداشت است و باید فرزندان را با این مسائل اسلامی بار آورند.(94)
آداب دوران بارداری
1. ماه اول ، هر روز ناشتا به مقدار دو عدد خرما بخورد و به آن سوره قدربخواند.
2. ماه دوم ، هر روز ناشتا كمی عناب بخورد و به آن سوره توحیدبخواند.
3. ماه سوم ، هر روز یك عدد سیب بخورد و به آن سوره آیة الكرسی بخواند.
4. ماه چهارم ، هر روز انجیر بخورد و به آن سوره تین بخواند.
5. ماه پنجم ، هر روز یك عدد تخم مرغ بخورد و به آن سوره حمدبخواند.
6. ماه ششم ، هر روز انار بخورد و به آن سوره انا فتحنابخواند.
7. ماه هفتم ، هر روز به بخورد و به آن سوره یس بخواند.
8. ماه هشتم ، هر روز مقداری نبات و زعفران را بكوبد و به آن سوره نصربخواند.
9. ماه نهم ، هر روز شیر و خرما بخورد و به آن سوره دهربخواند.
زمانی كه نوزاد تكان خورد، سوره توحید بخواند و صلوات بفرستد. همچنین در طول دوران بارداری هر روز دعای عهد، زیارت عاشورا و دعای توسل را بعد از نماز صبح بخواند.
هر روز چهار مرتبه سوره توحید بخواند و در طول این دوران یك بار این قرآن را ختم كند و در ماه آخر برای راحتی زایمان ، سوره مریم را بخواند. ضمنا در طول این دوران باید چهل روز سوره یوسف و چهل روز سوره انعام را بخواند.
48- نور / 32
49- احكام خانواده و آداب ازدواج آيه اللّه مدرسي ، ص 248.
50- احكام خانواده و آداب ازدواج آيه اللّه مدرسي ، ص 253.
51- همان
52- همان
53- همان ، ص 254.
54- همان ، ص 258.
55- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 259.
56- حلية المتقين ، آداب نكاح ، فصل سوم ، ص 69.
57- همان .
58- همان .
59- همان .
60- همان .
61- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 260.
62- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 263-260.
63- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 265-263.
64- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 269.
65- حلية المتقين ، ص 75-73.
66- ترجمه تحرير الوسيله ، ج 4، ص 12.
67- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 237-234.
68- حلية المتقين ، احكام ايام حمل ، فصل هشتم ، ص 82.
69- حلية المتقين ، ص 89-82.
70- ترجمه تحريرالوسيله ج 4، ص 108.
71- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 232.
72- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 233.
73- همان ، ص 234.
74- همان ، ص 74.
75- همان .
76- همان ، ص 75.
77- توضيح المسائل ، م 2487.
78- همان ، م 2488.
79- همان .
80- همان ، م 2489.
81- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 76.
82- همان ، ص 238.
83- همان ، ص 239.
84- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 239.
85- همان ، ص 241.
86- همان ، ص 242.
87- همان .
88- همان ، ص 243.
89- احكام خانواده و آداب ازدواج آية اللّه مدرسي ، ص 243.
90- حلية المتقين ، فصل يازدهم در آداب تربيت فرزندان ، ص 91.
91- همان .
92- همان ، ص 92.
93- همان ، ص 93.
94- تربيت فرزند استاد مظاهري .